🎯 Definicja

Nowoczesny Stos Danych (ang. Modern Data Stack, MDS) to zestaw modularnych, często open-source’owych narzędzi, które razem zapewniają kompleksowy cykl przetwarzania danych – od integracji i transformacji, przez orkiestrację, po analitykę i machine learning. Kluczową cechą tego podejścia jest elastyczność oraz możliwość łączenia najbardziej wyspecjalizowanych narzędzi jak klocki LEGO.

🔑 Kluczowe punkty

  • Modularność: każdy komponent odpowiada za konkretną warstwę (ETL/ELT, orkiestracja, jakość danych, wizualizacja, katalogowanie).
  • Elastyczność + skalowalność: łatwa wymiana lub dodanie narzędzi w miarę rozwoju systemu.
  • Cloud-native: MDS rozwija się głównie w środowiskach chmurowych (Snowflake, BigQuery, Databricks).
  • Zapewnienie jakości i niezawodności operacyjnej: dzięki integracji z systemami do monitoringu, testów, katalogowania i reguł biznesowych.
  • Zorientowany na wartość biznesową: umożliwia szybkie budowanie produktów danych i paneli analitycznych.

📚 Szczegółowe wyjaśnienie

Podstawowe komponenty Nowoczesnego Stosu Danych

WarstwaPrzykładowe narzędziaOpis funkcji
Integracja danychFivetran, Airbyte, MeltanoAutomatyczne pobieranie i załadowanie danych z różnych źródeł
Transformacja danychdbt, DataformBudowa logicznego modelu danych, transformacje SQL
OrkiestracjaAirflow, Dagster, PrefectZarządzanie kolejnością i zależnościami między zadaniami
Jakość i obserwowalnośćMonte Carlo, Soda, MetaplaneMonitoring, testy, alerty dotyczące jakości danych
Warstwa semantyczna & miaryTransformations + dbt metrics layerAbstrahowanie metryk i logiki biznesowej z warstwy danych
Katalogowanie danychAtlan, Amundsen, DataHubUdostępnianie, klasyfikacja i opisanie zasobów danych
BI / AnalitykaLooker, Metabase, Hex, Power BIDostarczanie wizualizacji, eksploracja danych przez użytkowników biznesowych

Ujęcie ewolucyjne

Nowoczesny Stos Danych to efekt rozpadu monolitycznych platform typu ETL + hurtownia + BI na wyspecjalizowane komponenty – jak opisuje Görkem, mamy do czynienia z „rozbiórką stosu danych”. Powstałe nisze rynkowe wypełniają narzędzia skoncentrowane na konkretnych funkcjach.

Nowe koncepcje: MDS 2.0, ngods

  • MDS 2.0: zaawansowane podejście zawierające ulepszoną interoperacyjność, automatyzację zarządzania danymi i jeszcze dokładniejszą integrację z AI/ML.
  • ngods (next-generation open data stack): kierunek oparty na 100% open source, cloud-native i composable architekturze.

Zobacz: Evolution IQ Case Study – Dagster

💡 Przykład zastosowania

Startup SaaS wdrożył lekki i nowoczesny stos danych:

  • Airbyte do integracji z CRM, billingiem i e-mailem,
  • dbt do standaryzacji i transformacji danych transakcyjnych,
  • Dagster do orkiestracji,
  • Looker Studio do wizualizacji danych KPI,
  • Monte Carlo do wykrywania problemów z jakością danych w czasie rzeczywistym.

Zestaw dostarcza transparentność, szybki czas wdrożenia i łatwość skalowania bez budowy monolitu ETL.

📌 Źródła

👽 Brudnopis

  • Stos: modularny zbiór narzędzi (ETL, BI, Orkiestracja, Obserwowalność) → elastyczność > platformy all-in-one.
  • Termin stosunkowo nowy, dynamiczny rynek – stale dochodzą nowe warstwy (jakość, semantyka, governance).
  • Trend „n+1 tool”, composability → wzrost znaczenia interoperacyjności i standaryzacji (layer APIs, metrics layer).
  • Praktyczne wdrożenia w SaaS, e-commerce, fintech – narzędzia często open-source (Airbyte, dbt, Dagster).

Chcesz schemat graficzny MDS lub checklistę narzędzi do wdrożenia? Chętnie przygotuję!