🎯 Definicja
AQL (Advanced Query Language) to specjalistyczny język zapytań wykorzystywany w systemach zarządzania metadanymi (takich jak Ataccama ONE), umożliwiający zaawansowane wyszukiwania i filtrowanie struktur modelu metadanych, obiektów katalogu danych, relacji oraz właściwości w meta-metamodelu. Pozwala na konstrukcję złożonych zapytań warunkowych, logicznych i agregujących bezpośrednio na poziomie semantycznym modeli danych.
🔑 Kluczowe punkty
- Pozwala budować złożone filtry, selekcje i reguły na obiektach metadanych oraz ich relacjach.
- Obsługuje operatory logiczne (
AND,OR,NOT), porównania (=,>,IN), nawigację po relacjach i kolekcjach. - Wspiera zarówno wyszukiwania tekstowe, jak i warunki na własnościach oraz typach obiektów.
- Służy do przeszukiwania rozbudowanych środowisk katalogu, np. znajdowania obiektów z określonym tagiem, bez właściciela, z określonym statusem lub zgodnością jakości.
- Umożliwia definiowanie dynamicznych widoków, workflow, powiadomień oraz automatyzacji z poziomu platformy.
📚 Szczegółowe wyjaśnienie
AQL (w Ataccama, Collibra lub innych systemach katalogowania i zarządzania metadanymi) często działa podobnie do zapytań SQL lub języków zapytań typowych dla grafów (np. Cypher, GraphQL), jednak zamiast operować na tabelach – pracuje na obiektach modelu metadanych.
Składnia i możliwości:
- Zapytania mogą dotyczyć dowolnego poziomu modelu – od źródeł danych, przez elementy katalogowe, po szczegółowe atrybuty (np. kolumny).
- Możliwa jest nawigacja po relacjach (np. parent-child, references, derived from).
- Wspiera operacje na kolekcjach (np. znajdź wszystkie obiekty, które zawierają określony tag i są typu „Tabela”).
- Pozwala agregować i sortować wyniki (np. wszystkie obiekty danego typu pogrupowane po statusie monitorowania).
- Stosowane w zapytaniach API, workflow automatyzujących, niestandardowych widokach dashboardów lub raportach compliance.
Przykładowe frazy i operatory:
| Operator | Opis |
|---|---|
= | Porównanie wartości |
IN, NOT IN | Sprawdzenie wartości w zbiorze |
LIKE | Dopasowanie wzorca tekstowego |
EXISTS | Sprawdzenie istnienia relacji/właściwości |
ORDER BY | Sortowanie wyników zapytania |
💡 Przykład zastosowania
Znajdź wszystkie elementy katalogowe typu „Tabela”, których właściciel (Owner) nie został przypisany i które posiadają kolumnę z terminem słownikowym „Customer Email”:
SELECT item
FROM CatalogItem item
WHERE item.type = 'Table'
AND item.owner IS NULL
AND EXISTS (
SELECT a
FROM item.attributes a
WHERE a.glossaryTerm = 'Customer Email'
)Inny przykład – wyszukiwanie obiektów z niezalecanymi wartościami dla atrybutu (np. „status” IN ['archived', 'deprecated']):
SELECT *
FROM CatalogItem
WHERE status IN ('archived', 'deprecated')AQL może być uruchamiane w panelu zaawansowanego wyszukiwania platformy lub z poziomu API do automatycznych audytów i raportów.
📌 Źródła
- https://docs.ataccama.com/
- https://help.collibra.com/docs/collibra/latest/Query_Language
- https://en.wikipedia.org/wiki/Query_language
👽 Brudnopis
- AQL ≈ SQL/Cypher → dedykowany metamodelowi, nie tabelom produkcyjnym.
- Idealny do dynamicznych dashboardów: „pokaż wszystkie obiekty, które …”, monitorowania DQ, workflow na taskach.
- Platforma zwykle ma kreator lub podpowiedzi składni w GUI – promuje automatyzację governance.
- Integracja z GraphQL/API oraz językiem reguł (np. Condition Builder dla zaawansowanych użytkowników).